Lá cũ sân trường

Star InactiveStar InactiveStar InactiveStar InactiveStar Inactive
 

 LaCuSanTruongTruong

 “ Mình về bỏ đó chiêm bao

Không còn bụi phấn bám vào tóc sương

Áo em  bay trắng đêm buồn

Tiếc ngơ ngẩn một thiên đường đã xa “

Trần Hoan Trinh

 

Từ bên kia con – dốc- không- còn, con dốc nắng một thuở ướt lưng thiếu nữ để tóc xõa bay vào hồn mát rượi ngày nào giờ đây là đại lộ bằng phẳng, hai người học trò lần bước về trường xưa . Cổng trường khép chặt im lìm . Sân trường mùa hè vắng lặng . Hàng cây già nua cánh phượng hồng rưng rưng nắng hạ. Cây xà cừ cao vời tuổi đời lận đận, thả bóng mát ân cần xuống khoảng sân trường im bóng nắng.

Đôi vợ chồng, hai bạn học cùng lớp cũ trường xưa, tóc đã điểm sương sau bao cảnh thăng trầm, thế mà buổi chiều hôm đó bên gốc phượng già trong sân trường lá rụng, lòng họ chợt non dại ngất ngây một thuở hoa niên. Từng cánh phượng hồng lả tả rơi trong cơ hồ lắng đọng như những giọt mưa mùa hạn, hắt lên trên cằn cỗi cõi lòng mùi nồng nàn quen thuộc của đất. Từ đâu đó những mùa nắng rất xa đang trở về gần , nồng nàn hương kỷ niệm chưa phai. Mái tóc thề  cuối hành lang thướt tha aó lụa làm ngẩn ngơ mắt ai ấp mộng trông vời. Tờ thư vụng về nhét vội hộc bàn, lớp sáng lớp chiều xa xôi nỗi nhớ. Như những chiếc lá  rời cành, bầy trò nhỏ lớn lên, bỏ trường mà đi theo giấc mơ đời mình. Cho dù thành công hay thất bại, họ đã cũng  tiêu pha tuổi hoa niên  trong cõi sân trường vắng lặng này. Từ vòm cây sao cao vời, từng chiếc lá rụng theo cơn gió nhẹ mùa hè. Những chiếc lá vẩn vơ bay lượn đuổi tìm nhau rồi im lìm về nhẹ nằm bên cội cây già nua, phong trần theo năm tháng. Vài cánh lá đảo bay theo con gió vô tình rồi mất dạng sau bức tường rào kín không về. Người học trò nghĩ tới đoạn văn Khái Hưng trau chuốt cảnh lá rụng trong tập truyện thầy Hoàn cho làm thuyết trình năm Đệ lục. Chiếc lá trong sân trường. Cơn mơ bất tận  kiếp người. Cuộc hóa thân bào mòn bao nỗi truân chuyên, dâu bể. Ở đâu rồi những người thầy ra đi, ở lại ? Những anh chị lớn tài hoa lúc trường chưa đủ sức dạy dỗ đành phải làm người học trò trong Quảng ? Những người bạn cùng trang lứa ? Những người đã bỏ cõi trầm luân ? ...

Cuối năm Đệ Nhị thi xong Tú tài Bán. Thầy Kiểm dùng chiếc xe mobilette cũ mèm giữa lưng chừng dốc  Cầu Vồng khi bị bầy học trò vui tươi hí hửng bao quanh...Tụi bây !  Tau đứng lại cho tụi bây qua mặt . Chừ gặp thầy làm le, cười cười...Ở đâu rồi những chiếc – lá – cuối – cùng  đã bay xa mãi khỏi sân trường êm ấm ? Vũ Duy Tiế, Hồ Văn Xuyến của một thời chinh chiến...kỷ nhân hồi. Đâu rồi dáng Thục mảnh mai chân sáo bước qua Ngã Năm mỗi sáng đến trường ? Đâu rồi Tiểu Huy, Xuân A ? Đâu rồi Hạnh (  Nguyễn ). Tường bông giấy lối vào nhà Hạnh ngang qua café Thạch Thảo, một ngày cuối tháng Ba, đỏ rực như lửa cháy ngoài kia trên chiến tuyến cuối cùng đang vỡ. Liên lạc máy truyền tin với  người bạn lớn Phan Châu Trinh, anh Nguyễn Hoàng Be, hạm trưởng  một chiến hạm  đang neo ngoài khơi Mỹ Khê, nôn nóng chờ tin “ mừng “ vợ đã di tản an toàn...Cả hai ngườ,đã kẻ trước người sau,  dìu dắt nhau về nơi vĩnh cửu có nhau. Nỗi nhớ là nén hương lòng nghi ngút làn khói cay vấn vương mắt lệ.

Buổi chiều trong sân trường lắng xuống âm thầm. Bức tượng đồng đăm chiêu nhìn vạt nắng muộn màng vương vãi trên đôi cánh cổng khép im lìm. Bao lớp học trò đã đi về phía đất trời biển lớn từ cổng trường thân yêu đó. Bao lần người thầy cũ đứng lại giữa sân trường bên bức tượng đồng câm nín hay trên bục giảng im lìm, tay buông hờ viên phấn, đứng lặng nghe tiếng chim ngoài cửa lớp thương nhớ bầy trò nhỏ đã bỏ trường mà đi, rồi bâng khuâng nghĩ về đời mình làm người ở lại ? Đã bao lần đứa học trò cũ từ một nơi xa bên kia biển, giữa đêm khó ngủ trở trăn, bâng khuâng nghĩ về đời mình làm kẻ ra đi ? Có gì khác nhau giữa người học trò trong buổi chiều tuyết giăng vội vã lái xe về nhà sau một ngày dài vắt bán trí não và người thầy chôn chân trường cũ, đứng trước bảng đen tóc phấn bay đầy ? Nơi chốn . Khoảng cách nửa vòng trái đất. Những múi giờ vô tình làm phiền hà đôi mắt. Những điều còn lại thì rất tuỳ thuộc và tương đối. Hạnh phục. Khổ đau. Hoài bão. Hy vọng . Thất vọng. Phải chăng may mắn hay bất hạnh cuối cùng của con người là sự bình đẳng về những cảm nhận đó. Chìm sâu và triền miên.

Bóng đêm phủ sân trường. Ngày qua ...Đôi vợ chồng vẫn ngồi đó, bên nhau, trên một triền dốc khác  của thời gian đang cuồn cuộn trở về. Sân trường rộn rã tiếng cười của bầy nữ sinh dưới hàng phượng nắng. Dãy hành lang dài ngút mắt, thuôn thả mái tóc thề bên cửa lớp làm ngập ngừng mắt ai trộm nhìn rồi mơ làm thân lược. Tiếng trống tựu trường vọng động đến hư vô, chở chuyên từng kỷ niệm thật thà bao dung một thuở học trò mắt sáng môi hồng. Có tiếng cười nhẹ tan theo câu hát cũ , êm đềm viên sỏi kỷ niệm nương náu trở mình trên con dốc tuổi thơ

“ Em một thuở quần xanh áo trắng

Leo cổng trường trốn học đi rông

Bên cửa lớp mơ đất trời biển lớn

Và trong tim nở thắm một môi hồng “

( Trần Hoan Trinh )

Hắn cài vội tấm bảng tên bằng giấy bìa vừa làm xong lên ngực áo bạn, trong lúc Tùng vuốt mái tóc bồng thúc dục. “ Lẹ lên, bả đang đi tới kìa “ . Thằng Tùng sửa mấy sợi tóc rủ trước trán lần chót, tay ôm chồng sách dày, lấy dáng đi về phía đầu sân bóng rổ. Cô giáo dạy nữ công từ phía văn phòng đi chậm rãi dọc theo sân bóng đến lớp dạy ở cuối trường .

-“ Xin lỗi có phải cô tên là Trâm ? “

Cô giáo mới còn trẻ, đẹp quí phái trong chiếc khăn quàng lụa vàng màu nắng mới. Cô quay nhìn gã học trò lạ mặt, lắc đầu , tia mắt đọng lại trên tấm bảng tên “ Minh “ cài vội trên nắp túi áo .

Trước sự im lặng nghiêm trang của cô giáo trẻ, thằng Tùng lúng túng ngoái nhìn đám bạn đang đứng chờ quanh cột bóng rổ , rồi thu hết can đảm lôi ra tập truyện Vòng Tay học Trò của N.T.H.

-“ Truyện hay lắm, em đem tới cho cô đọc “

Cô giáo bật cười, đưa tay lấy tấm bảng tên trên áo thằng Tùng, cất vào sổ điểm.

-“ Truyện ni cô đọc rồi. Em cất đi mà làm gối đầu giường. Nhớ lấy bảng tên thiệt ra mà đeo. Coi chừng thầy Tâm Giám Thị bắt gặp, phạt cấm túc thì đừng đổ hô cho cô nghe chưa “.

Cô quay lại nhìn nhóm học trò đang đứng bối rối :

-“ Nếu các em kiếm được cho bạn cái áo len cổ cao nữa thì sẽ giống Minh hơn !

Thằng Tùng hoàn hồn, đứng ngẩn ngơ nhìn theo cô giáo bước khuất vào lớp học. Hắn trêu bạn :

-“Ê Tùng, mày tỏ tình với cô sao tưởng giống như khi bị kêu lên bảng không thuộc bài vậy .

- “ Tại bả thơm lựng làm tao quýnh  quá quên hết điều định nói. Mầy ở đó mà nói dốc. Hay lắm thì cỡ gà mắc mưa chớ không hơn gì tao “

Bầy học trò con trai theo sau tiếng trống tan chơi trở về lớp học. Hắn làm mặt tỉnh mà trong bụng lo bấn khi thấy ông Tâm Biệt Động Quân đi ngược chiều . Ông thầy giám thị cao bồi dừng lại trước mặt hắn , đốt thuốc , nhẩn nha thở khói. Ông nhìn đôi guốc tam tài hắn đang mang , lắc đầu ra vẻ chán nản rồi bỏ đi không nói một lời, miệng dấu nửa nụ cười. Có tiếng nói cười khúc khích  của đám con gái ban A  ngồi ở dãy bàn đầu cạnh cửa ra vào lúc hắn bước ngang qua lớp họ. Lòng quay quắt muốn liếc nhìn một lần, một giây thôi, đôi môi đang nở nụ hồng tươi tắn. Vậy mà hắn đành tiếc rẻ ngoảnh nhìn khoảng trời xanh trên nóc  hàng phượng ngoài sân.

Thằng Tùng khều vai hắn :

-“ Người đẹp du ca đang nhìn theo mầy kìa “

Hắn nghĩ tới buổi hát chiều nay, tự nhủ lòng, cúi đầu bước nhanh vào lớp.

Lớp học cuối năm uể oải giờ Triết học từ chương tẻ nhạt. Thằng Hoành vuốt tóc, ôm vở đứng dậy. Hắn vừa bị đuổi ra khỏi lớp vì tội làm ồn. Ông thầy giảng Triết mà gần như đọc nguyên văn từ sách giáo khoa của một vị linh mục. Quyển sách được tái bản hàng chục lần không thêm bớt, đã giúp hắn bày ra trò chơi mới,để giúp bạn bè qua cơn buồn ngủ. Mỗi lần thầy bắt đầu một đoạn giảng mới, thằng Hoành lật sách , lên giọng ê a đọc...Sách Trần Văn Hiến Minh, chương thứ...đầu bài...trang...dòng...

Ông thầy không dấu được nét bực tức, quay lưng viết câu hỏi bài luận triết mới lên bảng . Nhanh như sóc, thằng Tiến rón rén bước đến bên cửa sổ nhảy ra ngoài, không một tiếng động. Xóm nhà lá cuối lớp thèm thuồng nhìn bạn thong dong đút vở túi quần, trốn học đi rong.

Hắn cố gắng chống chọi cơn buồn ngủ. Giọng đọc ông thầy khô nứt, rời rạc mớ triết thuyết chủng viện, cứng ngắc và giáo điều, càng làm cho mắt hắn muốn ríu lại. Hắn tiếc rẻ nghĩ đến thầy Trần Thông dạy Việt Văn hai năm trước. Người học trò của ông Lê Tuyên khi giảng về Cung Oán Ngâm Khúc  cho đám học trò mười lăm mười sáu  đã thao thao bất tuyệt về sự thăng hoa của tình yêu ẩn trong xác thân và đợi chờ chiếc bóng. Bóng trăng đọng lầu tây sầu ướt giấc viễn mơ. Và đêm trong trùng điệp đêm nên mộng mị cũng xa vời. Hắn giỏng tai há miệng nuốt từng lời, từng chữ lãng đãng cổ thi điển tích.

Đầu dãy bàn cuối lớp vẫn trống trải bóng dáng cao lớn của Hi. Người anh cả đi Võ Bị của hắn tử trận tuần trước. Lũ trẻ chúng tôi sống lần lửa với tờ giấy hẹn nợ cuối cùng , để rồi sẽ phó mặc cho số phận hay đối đầu với sự lựa chọn đanh đá. Chỉ vài tháng nữa nhiều đứa sẽ vào lính sớm chuyện chiến chinh, đứa tiếp tục  học hành, đứa quay bước đi theo những hoài bảo riêng.

Thôi hãy sống cho hết mùa cuối học trò. Làm tờ báo học trò cuối cùng. Hát những bài du ca cuối cùng. Uống với nhau những ly café cuối cùng. Trốn học với nhau thêm vài lần sau cuối. Chờ đợi nhau vài lần cho trót chuyện thương yêu trên bến phà sớm mai, góc vắng sân trường, quán chè trong chợ.

Tan buổi học trưa, thằng Tùng kiếm hắn rủ rê :

-“ Chiều nay mày muốn cúp hai giờ sau tới nhà con Xinh ở cư xá Duy Tân với tau không ?

Nghĩ tới nụ cười tinh quái của cô chị, Phượng Sao Mai, hắn lắc đầu từ chối :

-“ Mầy không nhớ lần bị con Phượng hù ông già về bất tử, làm bộ tử tế dẫn hai đứa ra trốn sau chuồng gà sao ? Ngày hôm sau gặp con nhỏ ở Hội Việt Mỹ tao chỉ muốn độn thổ

- “ Thôi đừng gíấu tao nữa ! Canh me người đẹp du ca thì nói đi. Khi nào thì đám hát rong của tụi mày xong hát với hò ở bịnh viện ?

Hắn ngồi  lên yên sau chiếc Suziki của Đạt, nói lãng :

- “ Nhớ ghé trường khoảng tám giờ. Tối nay tụi mình ở lại làm báo, ráng quay ronéo cho xong để đóng tập. Hết tiền uống café rồi “.

Căn phòng nhỏ gần cổng trường phía văn phòng bề bộn giấy in và dụng cụ làm báo. Một nhóm học trò con trai vừa kéo ra khỏi phòng, đứng chuyện trò dưới hàng hiên. Trời đã tối. Đêm tháng chạp se lạnh. Ánh đèn dọc theo đường Nguyễn Hoàng loáng thoáng sương mù.

Có lẽ thằng Tùng không có chuyện hứng khởi để kể cho bạn bè về buổi hẹn với con Xinh lúc chiều. Nó đang lôi Vân Hương và mối – tình – đầu – không – suy – tư  của nó ra để giải thích  về tâm lý con gái. Năm Đệ tứ khi thằng Tùng theo gia đình ra Đà Nẵng thì cô bạn học láng giềng Vân Hương của nó không lâu sau đó cũng rời Quảng Ngãi ra Huế. Hai đứa ở nhà chung sân, chơi đùa với nhau từ nhỏ. Năm Đệ ngũ, từ một lúc nào đó thằng Tùng không nhớ rõ , hai đứa trở thành bồ bịch. Từ đó nó thôi không ra đứng tắm giỡn mưa dưới máng xối đầu hiên nhà. Qua mùa mưa, hai đứa thỉnh thoảng liếc nhìn nhau từ khung cửa sổ. Đôi mắt con Hương đẹp long lanh. Nó cảm thấy xao xuyến lạ thường. Một buổi trưa, thằng Tùng lén ra hè nhà lấm lét đọc truyện tình dục chép tay bạn nó chuyển cho thì bất ngờ con Hương sà đến hỏi han, Thằng Tùng quýnh quáng giấu tập truyện sau lưng trong lúc con Hương tò mò gắng giành cho được. Lúng túng con Hương ngã chồng lên người. Đôi môi mềm của con Hương chạm lên miệng nó. Thằng Tùng tê lên như bị điện giựt. Lúc nó tỉnh ra thì con Hương đã giật được tập truyện chạy biến vào nhà. Buổi tối hôm đó, thằng Tùng ráng ngồi học bài mà lòng chẳng yên. Nó sợ con Hương đưa tập truyện cho mẹ thì chỉ còn nước bỏ nhà mà đi. Đang ngồi lo lắng thì khuôn mặt con Hương đột ngột xuất hiện phía ngoài cửa sổ. Con bé không nói không rằng , quăng tập truyện xuống bàn rồi quay mặt bỏ đi.

Từng ngày qua, con Hương nhìn thằng Tùng như người không quen biết. Nó bước theo sau con bé đến trường, về nhà như hình với bóng mà chẳng dám mở miệng nói lấy một lời. Nó sợ. Nó khổ sở. Phải chi con Hương quay lại, mắng nhiếc trách móc để nó có dịp đối thoại phân trần thì có lẽ lòng nó nhẹ nhàng hơn nhiều. Hai tuần lễ trôi qua, dài thê lương như thế kỷ. Một buổi tối, lòng buồn, thằng Tùng đứng lặng lẽ bên hè nhà tìm ngóng bóng dãng Vân Hương. Con bé từ đâu đó bước khẽ đến trước mặt nó, nhón chân hôn thoáng lên môi nó rồi ù té chạy vào nhà. Hắn sững sờ , đê mê, lòng phiêu diêu hạnh phúc.

Thằng Tùng hút một hơi thuốc dài, thở khói :

- “ Kinh nghiệm cho tao biết là khi một đứa con gái làm mặt tỉnh là lúc em đang nóng lòng chờ đợi để được ngả vào vòng tay của mình “

Thằng Đồng châm chọc  :

-“ Ngã vào vòng tay hay cúi xuống xách guốc Đa Kao rượt mình chạy không kịp thở ? Nói tóm lại, kết quả của cuộc hành quân chiều nay là phe địch vô sự tỉnh bơ, còn phe ta thì bị cho leo cây .”

Thằng Tùng ậm ừ chống chế lúc bầy con trai cười vang.

Hàng phượng sân trường rủ lá im lìm trong bóng đêm. Từ sau buổi sinh hoạt du ca ở bệnh viện về, lòng hắn vẫn bàng hoàng xao xuyến. Bầy trẻ em nạn nhân chiến tranh, ngỡ ngàng lỗi nhịp, vỗ tay theo tiếng hát của những người bạn mới. Hắn ngồi im vỗ về một em bé trai khoảng bốn tuổi bị cụt cả hai chân vì miếng bom. Đôi nạng gỗ nhỏ bé như món đồ chơi trái muà  nằm buồn bã trên nền xi-măng. Cô bạn học duyên dáng như cánh sen trong chiếc áo len màu xanh rêu. Nàng thắp sáng ngọn nến hồng, cắm trên chiếc nạng. Nàng cúi xuống. Nụ cười đụng lên khuôn mặt xanh xao của đứa bé vừa tìm được niềm vui họa hiếm. Ánh nến vờn lung linh trên môi hồng, lên vầng trán thanh xuân. Hắn chợt nghe mình cất cao lời hát. Những mái đầu cúi xuống. Từng đôi mắt nhắm lại để nhìn sâu hơn vào hồn. Cúi xuống cho tắt nụ cười, cho chút da thịt người trong tan hoang vẫn còn bóng mát che ngang...

Hắn bước chậm rãi về phía bóng tối cuối dãy hành lang. Có tiếng ai gọi hắn cấp bách .Người đẹp du ca tới kìa !

Bầy con trai đứng yên như tượng dưới mái hiên trường. Cô bạn học trò lách mình qua cổng khép hờ. Hắn bước vội ra khỏi vùng bóng tối, đi về phía nàng. Họ đứng trước mặt nhau. Chiếc áo len màu rêu trên tay cô gái. Trên tay hai người. Nàng nhìn hắn, môi cắn nụ cười lặng lẽ, bước đi. Chiếc áo màu rêu chạm ấm lên môi như một nụ hôn. Hắn sững sờ trông vời theo tà áo trắng vương vấn lòng đêm... 

Phan Thái Yên

( từ tập truyện “ Mùa Trăng ướt “ )

(“ ĐS Kỷ niệm 50 năm thành lập Trung học Phan Châu Trinh Đà Nẵng.  29 tháng 11 năm 2002, Little Saigon, Hoa Kỳ” )